مقدمه:کپسول آندوسکوپی ویدئویی
Video Capsule Endoscopy (VCE) ابزاری تشخیصی پرقدرت به خصوص جهت ارزیابی بیماریهای روده باریک است، به طوری که نسبت به دستگاه های آندوسکوپی موجود کیفیت تصویر ارائه شده بهترومیزان بزرگنمایی نیز بالاتراست، ازنقطه نظر بالینی بویژه ازجهت مشخص کردن کانون خونریزی دستگاه گوارش که دربررسی های انجام شده با آندوسکوپی و کولونوسکوپی محل آن پیدا نشده است ، کاربرد قابل توجه ای دارد.
با وجود پیدایش دستگاه های آندوسکوپی ، این ابزارها قادر به بررسی قسمت عمده روده باریک نیستند، این محدویت با استفاده از کپسول آندوسکوپی تا حدود زیادی مرتفع شده است. کپسول آندوسکوپی نسبت به تکنیکهای رادیوگرافیک در تشخیص بیماریهای مخاطی روده وAngiodysplasia (ناهنجاریهای عروقی مخاطی) برتری قابل توجه ای دارد، این ابزار از سال 1997 در دسترس قرار گرفته است، درسال 2001 ، VCE ازطرفFDA (انجمن غذا و داروی آمریکا) برای استفاده در بیماران به تائید رسیده است و اکنون به طور گسترده درسراسر جهان کاربرد دارد.
جایگاه کپسول آندوسکوپی:
این ابزار تشخیصی به عنوان روش غیر تهاجمی بوده، که به خوبی توسط بیماران تحمل می شود، و نیازی نیست که بیمار بیهوش گردد ویا تحت داروهای خواب آور قرار گیرد، و به صورت سرپایی انجام می گردد. در طی مطالعه فرد می تواند کارهای روزمره خود را انجام دهد، درصورت شک به انسداد وتنگی های دستگاه گوارش ، قبل از مطالعه می بایست بررسی با عکس ساده شکم و یا بررسی رادیولوژیک روده باریک صورت پذیرد. اگر چه این ابزاردرجهت بررسی های تشخیصی بکار می رود، با این وجود نتایج حاصله از آن می تواند در مواردی نقش تعیین کننده از جهت برنامه های درمانی از طریق جراحی ایفاء کند (مانند مواردی از خونریزی دستگاه گوارش پنهان).
روش انجام:
پس از مصرف داروهای ملین از صبح روز قبل از انجام تست که توسط پزشک تجویز می گردد 10-12 ساعت قبل از بلع کپسول بیمار باید ناشتا بماند. کپسول پس از بلعیده شدن توسط بیمار از طریق پریستالیسم(حرکات انقباظی منظم دستگاه گوارش) مسیر دستگاه گوارش را طی می کند، کپسول شامل یک دوربین مینیاتوری کوچک به همراه منبع تولید نور و منبع تولید نیرو ، ونیز یک انتقال دهنده امواج رادیویی است که به طور مداوم وظیفه انتقال تصاویر رابر عهده دارد. تصاویر فرستاده شده از لایه مخاطی دستگاه گوارش به حجم 3 فریم برثانیه به یک monitor که دور کمر بیمار متصل است انتقال می یابد، تقربیا به میزان 60000 تصویر رنگی با کیفیت بالا طی هربار مطالعه قابل ثبت است. مطالعه به صورت سرپایی صورت می گیرد ومیزان مدت زمان متوسط بلع کپسول تا دفع آن حدود 24 ساعت طول می کشد.
عوارض:
عوارض اندکی با این روش گزارش شده است.احتباس کپسول با شیوع (1 تا3 درصدی) که ممکن است نیاز به جراحی ایجاد کند، شایع ترین عارضه است ، عوامل خطرسازی که می تواند در همراهی با احتباس کپسول باشد شامل:
1- اختلال دربلع
2- گاستروپارزی(کندی تخلیه معده)
3- سابقه رادیو تراپی روی شکم
4- استفاده دراز مدت از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی
5- تنگیهای روده باریک ناشی ازبیماری کرون
موارد کاربرد:
1- بررسی موارد خونریزی دستگاه گوارش با منشا نامشخص
2- کمک به تشخیص بیماریهای التهابی روده بویژه بیماری کرون
3- سرطانهای روده باریک (خوش خیم وبدخیم)
4- بیماری سلیاک (باتوجه به مشخص کردن آتروفی مخاطی با دقت بالاونیزامکان مشاهده دقیق چین های مخاطی دندانه داربا حساسیت ودقت بالا)
5- بررسی Erosive Jejunitis به عنوان روش تشخیصی مکمل اندوسکوپیک
موارد منع استفاده از کپسول آندوسکوپی:
1- اختلالات دربلع غذا
2- انسداد روده باریک
3- تنگیهای روده باریک
با در نظر گرفتن موارد ذکر شده و در صورت لزوم بررسیهای قبل از انجام کپسول آندوسکوپی، این روش یک روش تشخیصی بیخطر برای بررسی روده باریک
می باشد.